Η Ανάδειξη του Μπεκτασισμού: Θρησκευτική Ταυτότητα και Πολιτική στην Αλβανία

Η Ανάδειξη του Μπεκτασισμού: Θρησκευτική Ταυτότητα και Πολιτική στην Αλβανία

Στον ευρύτερο χώρο της σημερινής Τουρκίας, οι Μπεκτασήδες είχαν αρκετή επιρροή, και συνδέονται με τους Αλεβίτες, αν και οι δύο ομάδες δεν ταυτίζονται πλήρως. Στην ύστερη Οθωμανική Αυτοκρατορία και στην εποχή του Κεμάλ Ατατούρκ, οι μπεκτασήδες, όπως και άλλα ετερόδοξα ρεύματα του Ισλάμ, ήταν στόχοι καχυποψίας και περιθωριοποίησης.

Οι Μπεκτασήδες, που αποτελούν τμήμα της ευρύτερης παράδοσης του Σούφι Ισλάμ, έχουν διαχρονικά σημαντική παρουσία στα Βαλκάνια, με την Αλβανία να κατέχει κεντρικό ρόλο, καθώς μέλη της κοινότητας αυτής συνέβαλαν στη διαμόρφωση του Αλβανικού Εθνικισμού. Μετά την άνοδο του Κεμάλ στην εξουσία, τα Τίρανα θεωρήθηκαν το κέντρο του Μπεκτασισμού, αν και οι κομμουνιστές που ανέλαβαν την εξουσία αργότερα χειρίστηκαν το ζήτημα με δυσπιστία.

Η πρόσφατη ανακοίνωση του πρωθυπουργού της Αλβανίας, Έντι Ράμα, σχετικά με τη δημιουργία ενός κυρίαρχου κράτους για το Τάγμα των Μπεκτασήδων στα Τίρανα, έχει προκαλέσει αντιδράσεις. Ο Έντι Ράμα τόνισε ότι στόχος είναι η προώθηση μιας ανεκτικής εκδοχής του Ισλάμ και η ενίσχυση της θρησκευτικής ανεκτικότητας, που αποτελεί χαρακτηριστικό της αλβανικής παράδοσης. Σε δηλώσεις του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, υποστήριξε την ανάγκη κατασκευής ενός κέντρου μετριοπάθειας και ειρηνικής συνύπαρξης για τους Μπεκτασήδες.

Ωστόσο, η κίνηση αυτή προκάλεσε σκεπτικισμό από τους εκπροσώπους των Μπεκτασήδων και Αλεβιτών στην Τουρκία, οι οποίοι διατύπωσαν αντιρρήσεις σχετικά με την ίδρυση ενός θρησκευτικού κράτους. Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αλεβιτών της Τουρκίας δήλωσε ότι η πίστη των Αλεβιτών είναι ασυμβίβαστη με μια τέτοια διάρθρωση. Εξάλλου, ερωτήματα υπάρχουν και αναφορικά με την αντίδραση της τουρκικής κυβέρνησης, δεδομένης της θετικής σχέσης μεταξύ του Τουρκικού προεδρίου και της αλβανικής κυβέρνησης.

Ταυτόχρονα, η κίνηση της κυβέρνησης Ράμα έχουν ως στόχο να καταστήσει την Αλβανία το σημείο αναφοράς για τους μπεκτασήδες στα Βαλκάνια, προκειμένου να ενισχύσει την επιρροή της χώρας στην περιοχή. Παράλληλα, υπάρχει και μια προσπάθεια να αναγνωριστούν οι Μπεκτασήδες ως μια σημαντική θρησκευτική ομάδα, στοιχείο που θα μπορούσε να εδραιώσει την παρουσία τους και να ενισχύσει την πολιτική θέση της Αλβανίας.

Φαίνεται, πάντως, ότι οι επιδιωκόμενες αναγνωρίσεις και οι κινήσεις αυτές περιλαμβάνουν και μια εκτίμηση του μεγέθους της κοινότητας των Μπεκτασήδων στην Αλβανία, που ενδέχεται να είναι μεγαλύτερη από τα επίσημα δεδομένα. Πηγή: tanea.gr